[RECAP VAS 2022] Chủ đề 05: Những kỹ năng mới cần thiết của Trọng tài viên trong kỷ nguyên trọng tài số hóa

 

Bước vào kỷ nguyên số hoá, mọi khía cạnh trong cuộc sống đều đang trên đà phát triển để tận dụng và thích ứng với sự tiến bộ của công nghệ thông tin, tố tụng trọng tài cũng không phải ngoại lệ. Tuy nhiên, việc phát triển để thích ứng không chỉ nằm trong vấn đề phát triển công nghệ và cơ sở vật chất trở thành những công cụ tiện ích cho thủ tục trọng tài trực tuyến, mà còn phải hướng tới việc bồi dưỡng, phát triển con người sử dụng những công cụ tiện ích đó. Chính vì vậy, trong kỷ nguyên số hoá, các trọng tài viên và luật sư cũng cần trang bị cho mình những kiến thức cơ bản về các vấn đề pháp lý, thủ tục cũng như thực tế tổ chức thủ tục trọng tài trực tuyến. Nắm bắt xu hướng của thế giới cũng như giúp các quý vị hiểu hơn về những thay đổi trong việc áp dụng công nghệ trong tố tụng trọng tài, kết thúc chuỗi hội thảo trực tuyến VAS 2022, VIAC và VIART tổ chức hội thảo cuối cùng với chủ đề “Những kỹ năng mới cần thiết của Trọng tài viên trong kỷ nguyên trọng tài số hóa”.

 

 

Buổi thảo luận lần này có sự góp mặt của Ls. Nguyễn Trung Nam | Luật sư sáng lập Công ty Luật TNHH Cộng sự Tinh Tú (EP Legal), Trọng tài viên Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) và 2 diễn giả đồng hành là Ls. Nguyễn Thị Thu Trang | Trưởng phòng Trọng tài, Công ty Luật TNHH Tư vấn Độc lập (Dzungsrt & Associates) cùng Ls. Đào Như Ngọc Linh | Cộng sự tại Công ty luật Rajah & Tann LCT với những nội dung chính xoay quanh những kĩ năng mới cần thiết của trọng tài viên trong kỷ nguyên trọng tài số hóa, thực tiễn ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động giải quyết tranh chấp tại VIAC và góc nhìn từ phía các luật sư về vấn đề này. 

 

 

Nói về chủ đề của buổi thảo luận, Ls. Nguyễn Trung Nam đã khẳng định đây là một chủ đề khá khó bởi mặc dù đã được nhắc đến nhiều trong vài năm trở lại đây nhưng nhiều người vẫn chưa thực sự hiểu chính xác về lĩnh vực này. Để có cái nhìn tổng quan, Ls. Nam đã tóm tắt ngắn gọn về tình hình chung về sự phát triển của trọng tài trong kỷ nguyên số, những hướng dẫn của các trung tâm, tổ chức trọng tài trên thế giới liên quan đến hoạt động tố tụng trọng tài trong thời kỳ dịch bệnh. Trong năm qua, với tác động mạnh mẽ của Covid 19 đã tạo ra một làn sóng mới về số hóa, tuy nhiên gắn với những thay đổi đó cũng là những thách thức mà chúng ta cần đối mặt như: Làm sao để đảm bảo được tính thuần túy, nguyên bản của dữ liệu? Tính bảo mật không được duy trì sẽ ảnh hưởng đến quá trình tố tụng? Sự ảnh hưởng của đường truyền mạng tới quá trình tố tụng v.v. Với bối cảnh đó, Ls. Nguyễn Trung Nam đưa ra một số kỹ năng tối quan trọng đối với các trọng tài viên để thích ứng tốt với những thay đổi như cần phát triển các kỹ năng để ứng dụng tốt các công cụ công nghệ, làm chủ được công cụ này trong quá trình làm việc, hiểu biết về cách lưu trữ, sử dụng hợp lý các dữ liệu số đảm bảo cho công tác tố tụng.

 

Tiếp nối buổi thảo luận, Ls. Đào Như Ngọc Linh đã đưa ra những góc nhìn thực tế về việc ứng dụng chuyển đổi số trong hoạt động giải quyết tranh chấp tại VIAC. Theo luật sư, kể từ khi đại dịch bùng phát, VIAC đã nhanh chóng thích ứng, thực hiện một phần của hoạt động giải quyết tranh chấp bằng cách ứng dụng công nghệ thông tin. Cụ thể, VIAC đã tạo ra những hướng dẫn trong việc nhận gửi tài liệu, trao đổi thông tin dành cho các bên tranh chấp cũng như tiến hành các thủ tục của quá trình tố tụng trọng tài bằng công cụ trực tuyến. Đi kèm với đó, VIAC cũng đã rất cẩn trọng khi cung cấp thêm cho các bên các tài liệu hướng dẫn, lưu ý để đảm bảo an toàn khi sử dụng các công cụ trực tuyến này để đảm bảo tính bảo mật, trung thực của trọng tài. Đồng thời, VIAC cũng hướng dẫn và khuyến khích các bên tiến hành tố tụng trọng tài bằng trực tuyến một phần hoặc toàn phần. VIAC cũng có những buổi tập huấn nội bộ cho đội ngũ trọng tài viên và ban thư ký về việc sử dụng công nghệ thông tin cho quá trình tố tụng trọng tài, trong đó tập trung hướng dẫn những kỹ năng cần thiết về tính bảo mật thông tin trong quá trình trao đổi, tập huấn sử dụng các phần mềm trực tuyến để hỗ trợ cho quá trình tố tụng. Ngoài ra, trong các hướng dẫn nội bộ, VIAC cũng tăng cường hướng dẫn các trọng tài viên việc sử dụng các phần mềm trực tuyến, tận dụng ưu điểm của các nền tảng số ngay cả khi đại dịch Covid đã được kiểm soát, hướng tới một hình thức giải quyết tranh chấp bằng trọng tài nhanh chóng, thân thiện và hiệu quả nhất.

 

 

Chia sẻ góc nhìn từ phía một luật sư, Ls. Nguyễn Thị Thu Trang với tư cách là Trưởng phòng Trọng tài, Công ty Luật TNHH Tư vấn Độc lập (Dzungsrt & Associates) cũng đồng tình và chia sẻ về những khó khăn trên thực tế mà luật sư từng gặp phải trong quá giải quyết tranh chấp trong thời kỳ dịch bệnh. Ls. Trang cho rằng việc nhiều bên không chấp nhận giải quyết tranh chấp trực tuyến một phần là do lo ngại về vấn đề công nghệ kỹ thuật khi bản thân họ chưa thực sự sẵn sàng tiếp nhận những phương thức còn quá mới như vậy. Xét về lý do khách quan thì hiện nay các đơn vị, trung tâm trọng tài cũng chưa cung cấp được nền tảng đủ để hỗ trợ giải quyết trực tuyến, hay lo ngại về rủi ro trong quá trình lấy lời khai, nguy cơ một bên lợi dụng các sai sót kỹ thuật để gây gián đoạn phiên xử, v.v. Tuy nhiên, theo luật sư, xu thế ứng dụng công nghệ sẽ là điều tất yếu trong tương lai, vậy nên vẫn có rất nhiều phương pháp để góp phần khắc phục các sai sót như trên.

 

Buổi thảo luận số 05 với chủ đề: “Những kỹ năng mới cần thiết của Trọng tài viên trong kỷ nguyên trọng tài số hóa” cũng là buổi hội thảo cuối cùng trong chuỗi hội thảo trực tuyến do VIAC và VIART tổ chức về trọng tài, VIAC luôn mong muốn đưa ra các diễn đàn với các chủ đề liên quan để gợi mở sự quan tâm của cộng đồng về các vấn đề này.

 

Tổng kết VAS 2022, bà Vũ Thị Hằng, Phó trưởng Ban Thư ký VIAC đã phát biểu bế mạc chuỗi hội thảo bằng việc trích lời của Ls. Vũ Ánh Dương, Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký VIAC: “Trong những năm qua, VIAC luôn nỗ lực tìm tòi và quan sát, vượt xa hơn cả một tổ chức trọng tài, tự xác định những công việc mà VIAC cần làm và nên làm để khởi xướng và thúc đẩy một cộng đồng hành nghề chuyên nghiệp, tiệm cận với tiêu chuẩn quốc tế về trọng tài thương mại và trọng tài quốc tế tại Việt Nam”.